İran, ABD’ye Hürmüz Boğazı’nı Kapatabileceği Uyarısında Bulundu
İran, ABD’nin İsrail’e destek vererek savaşa resmen müdahil olması durumunda, dünyanın en kritik petrol geçiş noktalarından biri olan Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidinde bulundu.
İran Meclisi’nin kıdemli üyelerinden Ali Yezdihah, yarı resmi Mehr haber ajansına yaptığı açıklamada, “Eğer ABD, siyonistlerin yanında savaşa resmen girerse, İran’ın ABD ve Batılı ülkeleri baskı altına almak amacıyla petrol ticaretinin geçişini durdurma hakkı doğar.” şeklinde konuştu.
Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanlık Divanı üyesi Behnam Saeedi ise İran’ın düşmanlarına karşı çeşitli seçenekleri olduğunu belirterek, “Hürmüz Boğazı’nı kapatma seçeneği arasındadır.” dedi.
Bu açıklamalar, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran’ın nükleer tesislerine yönelik askeri saldırı emri verme ihtimalinin arttığı iddialarıyla paralel olarak geldi.
Hürmüz Boğazı Neden Önemli?
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi’ni Umman Körfezi ve Arap Denizi’ne bağlayan dar bir su yoludur. En dar noktası 33 kilometre olan boğazda, iki yönlü yaklaşık 3’er kilometrelik gemi geçiş koridorları mevcuttur.
Dünya petrol ticaretinin yaklaşık yüzde 26’sı bu boğazdan geçmektedir. Bu durum, Hürmüz Boğazı’nı küresel enerji piyasaları açısından stratejik bakımdan hayati bir nokta haline getirir.
Uluslararası Enerji Ajansı’na göre, boğazdaki herhangi bir kapanma, küresel petrol piyasalarında ciddi etkilere neden olabilir.
İran Gerçekten Boğazı Kapatabilir mi?
İran uzun bir süredir Hürmüz Boğazı’nı kapatma potansiyeline sahip olduğunu iddia etmektedir. Ancak bu, fiziksel olarak bir kapı kapatmak gibi basit bir iş değildir.
İran, boğazı “fiilen” kullanılamaz hale getirmeye çalışabilir.
1980’lerdeki İran-Irak Savaşı döneminde, İran, Çin yapımı Silkworm füzeleriyle petrol tankerlerini ve yükleme tesislerini hedef almış, hızlı botlar aracılığıyla taciz operasyonları gerçekleştirmişti. Bu saldırılar boğazı tamamen kapatmasa da sigorta maliyetlerini artırmış ve sevkiyatlarda gecikmelere neden olmuştu.
İşte Masadaki Kapanma Senaryoları
ABD Kongresi Araştırma Servisi’nin (CRS) bir raporuna göre İran, boğazı kademeli olarak tıkayıp çeşitli senaryoları uygulayabilir:
- Boğazın gemi geçişine kapatıldığını ilan ederek, geçmeye çalışanlara açık bir tehdit sunmadan caydırıcılık oluşturmak
- Gemi geçişlerine açık tehditler savurarak durdurma, alıkoyma veya saldırı riskiyle korkutmak
- Uyarı ateşi açmak
- Deniz mayınları döşemek
- Denizaltılar, savaş gemileri veya hava araçlarıyla yabancı donanma unsurlarına saldırmak
Hürmüz Boğazı Kapatılırsa Ne Olur?
İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma girişimi, uluslararası askeri bir müdahaleyi tetikleyebilir.
Uzmanlara göre, şu an için bu tür bir adımın düşük olasılıklı olmasına rağmen gerçekleşmesi halinde hızlı bir şekilde sonuçlanacaktır.
Ayrıca İran, petrol yaptırımlarına karşı çıkan bazı ülkelerin desteğini de kaybedebilir.
